L’ALLA celebra la sentencia del TC pero recuerda “la inseguridá xurídica y la curtia reconocencia de los drechos llingüísticos de los asturianos”

L’Academia de la Llingua Asturiana amosó al traviés d’un comunicáu la so satisfaición énte la solución dada pol Tribunal Constitucional (TC), con fecha 25 de febreru de 2010, no que cinca a la cuestión d’Inconstitucionalidá plantegada pol Xulgáu de lo Contencioso-Alministrativu númberu 3 d’Uviéu. Pa l’ALLA “nun ye solo que’l TC refugue la inconstitucionalidá del árticulu 4.2 de la Llei d’Usu del Asturianu, onde s’afita la validez del emplegu d’esta llingua nes comunicaciones orales o escrites de los ciudadanos col Principáu d’Asturies, sinón qu’amás “obliga” a l’alministración autonómica a acoyer ensin torga dala les comunicaciones que se-y apurran n’asturianu”.

L’Academia destaca amás el fechu de que se trate d’un procesu nel que, “nel so aniciu, un ciudadanu, ye dicir, un representante de la sociedá civil más concienciada, decide respir con puxu y enfotu polos sos derechos llingüísticos a la escontra de les estorvises que la mesma alministración pon davezu pa nun facer vidable’l marcu xurídicu del asturianu”.

Entiende l’ALLA, sicasí, que nun se pue “cayer na autocomplacencia”, pues recuerden “los asturianos carecemos una situación, dafechu “peculiar” nel contestu español, d’inseguridá xurídica que nun afeuta, por ciertu, a los ciudadanos gallegos, vascos, navarros, catalanes, araneses, valencianos o baleares”.

La institución califica de “llamentable”, nesti sen, que tengan que ser persones individuales o coleutivos ciudadanos los que, “de contino, esixan l’exerciciu de drechos llingüísticos qu’afiten la Constitución Española y los trataos internacionales a los qu’España se venceya”.

L’Autu del TC, recuerda l’Academia “a la escontra de lo que dalgunos quieren facer ver nun implica nenguna clas d’oficialidᔠyá que “namái afita como dafechu válidos los usos llingüísticos de los asturianos y asturianes colos muérganos dependientes del Principáu d’Asturies, acordies cola llegalidá vixente”. Queden, d’esti mou, fuera de les llendes afitaes nel Autu del TC los usos del asturianu n’otros ámbitos tan importantes como los de los conceyos o les delegaciones de l’alministración central asitiaes n’Asturies.

L’ALLA llaméntase de que “los drechos llingüísticos de los asturianos tienen enforma menos grau de reconocencia que los del restu de ciudadanos de les otres comunidaes del Estáu con llingua propia en contestos tan emblemáticos como l’educativu, el de l’alministración de xusticia, la xestión ciudadana, la vida universitaria, etc.”.

La carauterística básica de la situación llingüística asturiana ye pa l’ALLA “per un llau, la inseguridá xurídica y, per otru, la curtia reconocencia de derechos llingüísticos”. La realidá sigue’l comunicáu “amuesa testonamente una vuelta y otra que namái la oficialidá pue garantizar y homologar los drechos llingüísticos de tolos asturianos de mou que dexemos, d’una vegada yá, de ser ciudadanos de segunda nel marcu de la Constitución Española qu’a toos debería abellugar per igual”.

Por ello l’Academia fai un llamáu a les fuercies polítiques asitiaes na Xunta Xeneral del Principáu “pa que tomen determín nesti sen, de mou que’l marcu xurídicu del asturianu algame una solución, firme y estable, d’oficialidá afayada a les necesidaes sociollingüístiques d’Asturies; y reitera la ufierta fecha nel so momentu pa collaborar con tolos axentes sociales nel llogru del citáu marcu xurídicu”.