La Fundación Caveda y Nava y SUATEA presenten un informe al Conseyu d’Europa sobre los incumplimientos alrodiu l’asturianu

La Fundación Caveda y Nava y SUATEA presentaren est selmana un informe a la secretaría pala Carta Europea de les Llingües rexonales o Minoritaries del Conseyu Européu, documentu que revisa’l desenvolvimientu de les aiciones polítiques y culturales de les instituciones pa col asturianu y el gallego-asturiano ente 2010 y 2013; destacando les deficiencies ya incumplimientos gubernamentales al respective de lo apautao nesa Carta Europea.

El martes 16 d’avientu del 2014 celebróse n’Uviéu una rueda de prensa convocada a comuña pola Fundación Caveda y Nava y el Sindicatu Unitariu y Autónomu de la Enseñanza d’Asturies (SUATEA). L’oxetu yera presentar l’informe tituláu Situación del asturianu y del gallego-asturianu na Comunidá Autónoma del Principáu d’Asturies, unviáu al Comité d’Espertos de la Carta Europea de les Llingües Rexonales o Minoritaries del Conseyu d’Europa.

L’informe refierse al periodu 2010-2013, y fai un repasu del grau de cumplimientu del Principáu d’Asturies alredor de dellos aspectos: unidá llingüística del asturlleonés, estatus llegal del asturianu, política llingüística, fomentu na vida pública y privada y enseñanza, dedicando un bon espaciu a esta.

Al mesmu tiempu, les entidaes que suscriben l’informe espresen la so quexa pol fechu de que, anguaño, el Comité d’Espertos dexara de llau Asturies na visita entamada pola so representación española.

Nel documentu, dexase bien a les clares que “ante la debilidá progresiva que sufre la llingua asturiana y el gallego-asturianu nel so ámbitu xeográficu, la simple prohibición de discriminar a los sos falantes nun ye protección abonda: ye fundamental da-y un apoyu especial que reflexe los intereses y los deseos de los falantes d’eses llingües, al envís de preservala y facela espolletar”.

Nesti sen, l’informe presentáu pola Fundación y pol SUATEA afita que “ye necesario desenvolver una política llingüística coherente, continua y eficaz, que seya a remover les torgues xurídiques y polítiques coles que s’atopen los falantes d’asturianu y gallego-asturianu na Comunidá Autónoma del Principáu d’Asturies, sobre manera en trés ámbitos vitales: La educación nes y de les llingües autóctones. L’usu nes rellaciones coles Alministraciones Públiques autonómiques y locales. Y la visualización de les llingües autóctones na RTPA, en cuantes mediu de comunicación públicu, y nel restu del llamáu paisaxe llingüísticu, con especial procuru na recuperación y usu de la toponimia tradicional.

Pales instituciones firmantes del informe paez que “de mano, nun hai enseñanza na llingua asturiana. La llingua vehicular reconocida na enseñanza asturiana ye’l castellanu y, de va dellos años, l’inglés y el francés, idiomes nos que s’imparte bona parte de les asignatures nos centros billingües. Pero l’asturianu y el gallego-asturianu siguen proscritos dafechu como llingües vehiculares. La única presencia tiénenla na asignatura de Llingua y Lliteratura Asturiana (o gallego-asturiana nel so ámbitu xeográficu), a pesar d’haber abondos docentes de tolos niveles capacitaos dafechu pa impartir les sos materies n’asturianu.

Y per otru llau, “la enseñanza de la llingua asturiana (o gallego-asturianu nelso casu), anque la llei 1 / 1998 d’Usu y Promoción diz a costa fecha qu’ha ufiertase l’asignatura en tolos niveles educativos, la realidá ye que, a día de güei, sigue ensin implantase na Educación Infantil, pese a ser una etapa obligatoria.