IX quier que’l nuevu Estatutu imite al valencianu na reconocencia de la oficialidá y la nacionalidá

El coordinador xeneral d’Izquierda Xunida d’Asturies Jesús Iglesias desplicó ayer n’Uviéu la posición de la so organización ente la reforma l’Estatutu y la ufierta llanzada pol presidente del Principáu Vicente Álvarez Areces pa entamala dende’l consensu políticu. Iglesias amosóse partidariu d’esi consensu y punxo como modelu a siguir el nuevu estatutu de la Comunidá Valenciana, sobremanera pa superar los puntos que más separen a IX del PP y el PSOE, ente los que citó la reconocencia d’Asturies como nacionalidá hestórica y la oficialidá pa la llingua asturiana. Iglesias, al empar, apostó por un alcuerdu dientro’l gobiernu PSOE-IX-Bloque previu al debate de la reforma na Xunta Xeneral

Pa Jesús Iglesias, énte la posibilidá de que PSOE y PP llegaren a un pactu a nivel d’estáu ye preferible que “tanto si ye frutu del alcuerdu de les dos fuerces mayoritaries nel ámbitu del Estáu, PP y PSOE o surda dende una Comunidá Autónoma sedria malo”,y apuntó que, “lo qu’hai que facer nesti procesu, cuando lu tamos plantegando toos, dígase abiertamente o non, ye una revisión del Modelu d’Estáu que surdió de la Constitución del 78 col enfotu de que lo qu’agora se defina, tea una vixencia temporal asemeyada, y que nos ha llevar, sobre too, a que seya la voluntá de caúna de les Comunidaes Autónomes les que determinen el nivel d’autogobiernu”. Nesi sen, consideró esencial que “nel momentu d’entamar nun haya diferencies, que toos tengan les mesmes oportunidaes, pero que seya la demanda de cada Comunidá Autónoma, que seya la voluntá de los ciudadanos d’eses Comunidaes Autónomes les que fixen el techu, que nun haya un techo d’aniciu”.

Nesi sen, desplicó el so coordinador, IX d’Asturies entiende, que’l proyectu que se tien d’aprobar nos primeros díes de Xunu na Comunidá Autónoma Valenciana, pue ser un bon aniciu pal alderique notres Comunidaes Autónomes y tamién n’Asturies, “pero nun tien de ser el techu que nos coloquen el PP y el PSOE a tolos españoles en toles Comunidaes Autónomes”. Iglesias comentó qu’esti proyectu d’Estatutu nun satisfaz a IX de Valencia, ya que quieren aldericar y seguir discutiendo sobre elli. Dende Asturies, IX cree qu’hai que ser coscientes de la realidá y peculiaridaes, pa introducir, a partir de esa propuesta, elementos que satisfagan los niveles y les necesidaes d’autogobiernu d’Asturies.

Jesús Iglesias destacó asina mesmo dalgunos elementos d’este borrador que nun coinciden, nel entamu polo menos, coles posiciones anunciaes tanto pol PSOE d’Asturies como pol PP. Ente ellos destacó que “hai elementos positivos pa que nadie nun se llame a engañu y pa que cuando

se diga qu’esa propuesta pue servir como elementu d’alderique nesta Comunidá Autónoma, nun se faiga esi plantegamiento dende la ignorancia o’l rechazu de los rasgos más destacables y positivos d’este borrador de Estatutu de la Comunidá Autónoma Valenciana. Ente estos destacó, que nos conteníos del Proyectu hai un reconocimientu de la necesidá d’ampliar los drechos civiles y sociales de los ciudadanos. De la voluntá d’ir más allá de los conteníos de la Constitución Española en cuanto a drechos y llibertaes por citar sólo ún mui significativu y que coincide con un plantegamientu reciente n’Asturies, el proyectu de Valencia, reconoz como un drechu más a los ciudadanos d’esa Comunidá Autónoma el tener una Renta Garantizada de Ciudadanía, “colo que costó n’Asturies llegar a esi convencimientu” afirmó.En segundu llugar, el proyectu de la Comunidá Autónoma Valenciana, define a esa Comunidá como Nacionalidá Histórica y “eso ye algo que nosotros reivindicamos pa Asturies porque les pallabres les carga’l diañu y los conceptos y los conteníos, a lo postrero cuando se ta falando de Modelu d’Estáu de proyectu d’Estáu acaben teniendo consecuencies mui importantes y mui relevantes y sigún seyas Comunidá Histórica o non, les tos posibilidaes d’autogobiernu son mayores o non”. Iglesias tamién punxo como exemplu el compromisu claru del borrador de la Comunidá Valenciana, pa cola llingua propia d’esa comunidá, compromisu qu’IX quier que s’espeye tamién n’Asturies cola llingua asturiana, al traviés del so reconocimientu idoma oficial.

Siguiendo cola so comparanza ente’l nuevu estatutu valencianu y el qu’IX quier p’Asturies, Iglesias remembró que nel proyectu de la comunidá levantina establécense la posibilidá de disolución anticipada de la Cámara de les Cortes Valencianes, y “nel nuestru casu de la Xunta Xeneral del Principáu, ensin denguna llende, lo que na práctica conlleva que si se da una disolución anticipada de la Cámara, la celebración d’elecciones nun va encaxar ya con esi modelu xeneral de les Comunidaes Autónomes del 143 qu’hasta agora se caltien en que toles del 143 tienen que tener les sus elecciones na mesma fecha, polo que’l nivel de capacidá de decisión política de los asturianos viérase xorrecer d’una manera bultable ensin dengún condicionante temporal”.

Nel borrador de les Cortes de Valencia apuéstase por un Tribunal Superior de Xusticia de la Comunidá Autónoma que seya última instancia nesa Comunidá Autónoma, inclusu apunta una posibilidá ensin definir ni concretar d’una especie de Conseyu Xeneral del Poder Xudicial de la Comunidá Autónoma, cuando les reformes nel ámbitu del Estáu lo permitan. Darréu, Jesús Iglesias, quiso destacar un elementu más, “amplíase’l númberu de diputaos, descentralícense tamién les competencies de la Comunidá Autónoma a los Municipios y faise con un compromisu políticu mui importante, el que cualaquier pautu local na Comunidá Autónoma tendría de dir acompangáu de la tresferencia nun sólo de la competencia, sinon tamién de los recursos económicos necesarios pal so exerciciu” El coordinaor d’IX d’Asturies apuntó tamién l’ampliación “de manera notable de les Competencies, como’l Réxime Local (montes, aprovechamientu, servicios forestales); Ordenación Farmacéutica (Colexos profesionales); Defensa de los Consumidores; Protección Civil. Toes estes materias nel nuestru Estatutu d’Autonomía son de desendolcu lexislativu, nel borrador Valencianu son materies esclusivas de la Comunidá Autónoma”.